Trong thời đại Web3 đang lên ngôi, khái niệm SocialFi đang trở thành tâm điểm của cộng đồng crypto và giới sáng tạo nội dung. Vậy SocialFi là gì, tại sao nó được xem là tương lai của mạng xã hội, và bạn có thể kiếm tiền từ nó như thế nào? Bài viết sau đây của Tiền Điện Tử sẽ giải mã toàn bộ những điều bạn cần biết về SocialFi, từ khái niệm cơ bản cho tới cách đầu tư và những nền tảng tiềm năng trong lĩnh vực này.
SocialFi là gì?
SocialFi là viết tắt của Social Finance – một mô hình kết hợp giữa mạng xã hội và tài chính phi tập trung (DeFi). Thay vì chỉ tương tác, like, share như mạng xã hội truyền thống, người dùng trên nền tảng SocialFi có thể kiếm tiền trực tiếp từ nội dung và tương tác của mình thông qua token, NFT hoặc phần thưởng từ cộng đồng.

Trong bối cảnh người dùng ngày càng đòi hỏi quyền kiểm soát nhiều hơn đối với dữ liệu và nội dung của họ, SocialFi mở ra cơ hội kiếm tiền công bằng và minh bạch hơn. Đồng thời, nó loại bỏ vai trò trung gian của các nền tảng như Facebook hay Instagram, nơi người sáng tạo thường không được hưởng đầy đủ lợi nhuận từ chính nội dung của họ.
SocialFi hoạt động như thế nào?
Trong hệ sinh thái SocialFi, mọi tương tác đều có thể được gắn liền với giá trị tài chính. Mỗi người dùng sẽ sở hữu một hồ sơ kỹ thuật số dạng NFT, và thông tin hoạt động của họ trên mạng xã hội sẽ ảnh hưởng đến giá trị của NFT này.
Ngoài ra, SocialFi thường tích hợp các cơ chế như:
- Token hóa nội dung: Bài viết, video hay hình ảnh đều có thể được “mint” thành NFT để bán hoặc chia sẻ lợi nhuận.
- Cơ chế DAO: Người dùng được quyền biểu quyết về hướng phát triển nền tảng.
- Staking hoặc Farming nội dung: Càng tham gia, tương tác nhiều, bạn càng nhận được phần thưởng từ nền tảng.
>> Xem thêm: Fan Token là gì? Top 5 Fan Token đáng chú ý
Tại sao SocialFi lại trở thành xu hướng mới của các mạng xã hội?

SocialFi tạo ra sự thay đổi đột phá trong truyền thông xã hội bằng cách kết hợp mạng xã hội với tính phi tập trung của Web3.
- Phi tập trung: SocialFi loại bỏ kẻ trung gian, cho phép người dùng kiểm soát dữ liệu và thu nhập. Phân tán dữ liệu trên các nút web giảm rủi ro vi phạm quyền riêng tư.
- Kiểm soát nội dung: SocialFi giúp cân bằng giữa kiểm duyệt và lưu hành nội dung. Người dùng có thể quản lý và tương tác với nội dung, tăng quyền tự do ngôn luận.
- Kiếm tiền trên SocialFi: Người sáng tạo nội dung và người theo dõi có thể kiếm tiền qua nhiều hình thức, như sử dụng token riêng, bán sản phẩm độc quyền hoặc NFT.
SocialFi khác gì so với DeFi, GameFi và mạng xã hội Web2?
SocialFi không đơn thuần chỉ là một phiên bản nâng cấp của mạng xã hội hiện tại. Thực chất, đây là một khái niệm hoàn toàn mới, có thể thay đổi cách chúng ta đánh giá giá trị của nội dung và tương tác số.
SocialFi và DeFi
Nếu như DeFi tập trung chủ yếu vào các sản phẩm tài chính như vay, cho vay hay giao dịch tài sản, thì SocialFi lại hướng đến trải nghiệm xã hội gắn liền với giá trị tài chính. Ở đây, mỗi hành động bạn làm – like, chia sẻ, sáng tạo nội dung – đều có thể được thưởng bằng token. Token đó không chỉ là công cụ đầu tư mà còn là phần thưởng cho sự hiện diện và đóng góp của bạn trong cộng đồng.
SocialFi và mạng xã hội Web2?
Điểm khác biệt lớn nhất chính là quyền sở hữu nội dung. Trên các nền tảng truyền thống như Facebook hay TikTok, những gì bạn đăng tải thật ra không hoàn toàn thuộc về bạn – nó được kiểm soát bởi thuật toán và chính sách của nền tảng. Còn với SocialFi, bạn sở hữu hoàn toàn nội dung và danh tính số của mình. Không có bên trung gian, không kiểm duyệt vô cớ – mọi tài sản số bạn tạo ra đều thuộc quyền kiểm soát của bạn.
SocialFi và GameFi
GameFi tập trung vào việc chơi game để kiếm tiền, nên thường thu hút những ai yêu thích giải trí. Ngược lại, SocialFi lại gần gũi hơn với đời sống thường ngày, vì ai trong chúng ta cũng đang dùng mạng xã hội. Điều này giúp SocialFi dễ tiếp cận hơn với nhiều đối tượng, kể cả những người mới. Thêm vào đó, chi phí để tham gia SocialFi thường thấp hơn so với GameFi, vì không cần đầu tư nhân vật hay trang bị, mà chỉ cần bạn tham gia và tương tác.
Tiềm năng và rủi ro khi tham gia SocialFi
Không có bữa ăn nào là miễn phí cả – và với SocialFi cũng vậy. Dù đây là một xu hướng mới mẻ, hấp dẫn, nhưng đi kèm với đó là không ít rủi ro mà bạn cần phải biết trước khi “nhảy vào”.
Lợi ích khi đầu tư vào SocialFi
SocialFi không chỉ mang lại trải nghiệm mạng xã hội mới mẻ, mà còn mở ra những cơ hội kiếm tiền đầy tiềm năng:
- Cơ hội tăng trưởng vượt trội: Hãy nhớ lại DeFi năm 2020 – khi mọi thứ còn mới mẻ và đầy cơ hội, thì SocialFi cũng đang ở giai đoạn tương tự. Ai tham gia sớm sẽ có lợi thế lớn.
- Tăng quyền sở hữu cá nhân: Những gì bạn tạo ra, bạn nắm giữ. Tài sản kỹ thuật số thuộc về bạn, không phụ thuộc vào bất kỳ nền tảng trung gian nào.
- Tạo thu nhập từ nội dung một cách bền vững: Không chỉ đơn thuần là đăng bài, bạn có thể kiếm tiền thông qua nội dung, tương tác và sự đóng góp cho cộng đồng.
Những rủi ro bạn nên cẩn trọng
Tuy nhiên, SocialFi không phải là vùng đất “chỉ có hoa hồng”. Đây là vài điều bạn nên đặc biệt lưu ý:
- Dự án lừa đảo mọc lên như nấm: Vì đây là thị trường mới, nên không thiếu những dự án “bóng bẩy” được tạo ra chỉ để thu hút nhà đầu tư rồi… biến mất không dấu vết.
- Biến động giá token: Token trong hệ sinh thái SocialFi có thể tăng nhanh – nhưng cũng có thể giảm mạnh theo thị trường. Hôm nay có thể được thưởng nhiều, mai đã thấy tài sản tụt giá.
- Rào cản pháp lý: Nhiều quốc gia vẫn chưa có quy định rõ ràng về NFT hay token, nên nếu chẳng may dính đến tranh chấp, bạn có thể gặp rắc rối vì chưa được pháp luật bảo vệ đầy đủ.
Vậy có nên đầu tư vào SocialFi không?
Nếu bạn là người yêu công nghệ, thích khám phá những điều mới mẻ và có đam mê kiếm tiền từ chính những gì bạn làm trên mạng xã hội, thì SocialFi rất đáng để thử. Tuy nhiên, lời khuyên chân thành là:
- Hãy bắt đầu nhỏ: Đừng “all in” ngay từ đầu, mà nên tham gia với một khoản vốn vừa phải để vừa học vừa trải nghiệm.
- Tìm hiểu thật kỹ trước khi đầu tư: Đọc kỹ về dự án, kiểm tra đội ngũ phát triển, xem cộng đồng có hoạt động thực chất không – đó là những điều cơ bản để hạn chế rủi ro.
>> Xem thêm: RWA là gì? Top 5 dự án Real World Assets đáng chú ý
Top 5 dự án SocialFi nổi bật nhất
Cyber (CYBER)

Là giao thức mạng xã hội phi tập trung đa chuỗi, Cyber cung cấp cơ sở hạ tầng cho phép phát triển các ứng dụng mạng xã hội. Người dùng có quyền sở hữu danh tính kỹ thuật số và dữ liệu, chia sẻ nội dung, kết nối và tương tác. Cyber sử dụng công nghệ account abstraction để đơn giản hóa việc sử dụng tiền điện tử và mang lại trải nghiệm mạng xã hội phi tập trung. CYBER token cho phép người dùng bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị và thanh toán phí giao dịch.
CYBER đã huy động thành công khoảng 30 triệu USD từ Multicoin Capital, Binance Labs, …
Project Galaxy (GAL)

Cung cấp các giải pháp xây dựng cộng đồng cho các dự án Web3, Galxe xây dựng một mạng lưới thông tin xác thực trên cơ sở hạ tầng mở và liên kết cao. Nó giúp các dự án Web3 kết nối với cộng đồng thông qua các chuỗi nhiệm vụ và chương trình giveaway, tạo sự kết nối giữa các thành viên và dự án. GAL token cho phép thanh toán phí và quyền quản trị trong hệ sinh thái.
Glaxe đã huy động thành công khoảng 35 triệu usd từ Coinbase Ventures, Binance Labs, . ..
Friend.tech (FRIEND)

Nền tảng SocialFi lớn nhất trên mạng blockchain Base, cho phép người dùng kết nối và tương tác thông qua token xã hội ‘Keys’. Keys mở ra quyền truy cập vào các cuộc trò chuyện riêng tư, chương trình tặng quà và các đặc quyền khác. Friend.tech mang lại quyền riêng tư dữ liệu tốt hơn và cho phép người dùng trở thành người tham gia tích cực và kiếm tiền từ nền tảng.
Friend.tech đã huy động thành công từ Paradigm với số tiền không được tiết lộ.
Farcaster

Là giao thức Social Graph tập trung nhiều ứng dụng mạng xã hội phi tập trung. Người dùng được đại diện bởi ENS (Ethereum Name Service) và quản lý bởi các Hub dữ liệu, giao tiếp với mạng Optimism và Ethereum. Farcaster tận dụng công nghệ blockchain để kết nối và quản lý danh tính người dùng hiệu quả, giữ nguyên tính phi tập trung và ẩn danh.
Farcaster đã huy động thành công 180 triệu usd từ a16z, Coinbase Ventures.
The Open Network (TON)

Toncoin là Blockchain Layer 1 sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake (PoS) nhằm cải thiện trải nghiệm người dùng bằng cách xử lý giao dịch nhanh với mức phí thấp. Được phát triển bởi Telegram, TON hướng tới việc áp dụng rộng rãi tiền mã hóa, tạo nên nền tảng Web3 khác biệt với DeFi, Dapp, và DAO. TON đang hợp tác với TON Foundation để hỗ trợ hơn 700 triệu người dùng của Telegram.
SocialFi không chỉ là trào lưu nhất thời. Nó là sự tiến hóa của cách chúng ta tương tác, sáng tạo và kiếm tiền trên môi trường số. Tuy còn non trẻ và tiềm ẩn rủi ro, nhưng nếu hiểu đúng và tham gia đúng lúc, SocialFi có thể là “mảnh đất vàng” giúp bạn vừa vui vừa kiếm được tiền trong thế giới Web3.