OTC là gì? Làm sao để giao dịch OTC an toàn và hiệu quả?

Trong thế giới tài chính, crypto hay thậm chí là y tế, khái niệm OTC xuất hiện ngày càng phổ biến. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu OTC là gì, cách nó hoạt động và khi nào nên sử dụng giao dịch OTC thay vì các hình thức truyền thống khác Hãy cùng tìm hiểu chi tiết ngay dưới đây.

OTC là gì?

Giao dịch OTC (viết tắt của cụm từ Over The Counter) là một thuật ngữ phổ biến trong thị trường chứng khoán, chỉ những loại cổ phiếu chưa được niêm yết trên sàn giao dịch. Trong lĩnh vực tiền điện tử, OTC được dùng để mô tả các giao dịch riêng tư nhằm mua hoặc bán tiền điện tử mà không thông qua các sàn giao dịch thông thường và không có orderbook công khai.

Hiện nay, giao dịch OTC vẫn được nhiều người ưa chuộng do tính riêng tư và ít tác động đến giá thị trường. Điều này đặc biệt hữu ích cho các “Whales” – hay còn gọi là cá voi, những người muốn mua hoặc bán một lượng lớn tiền điện tử. Nếu họ thực hiện giao dịch trên sàn, giao dịch của họ sẽ bị ảnh hưởng bởi sự trượt giá. Do đó, giao dịch OTC trở thành lựa chọn tối ưu cho những cá nhân có giá trị ròng cao muốn thực hiện các giao dịch lớn.

Ước tính rằng hơn một nửa số giao dịch tiền điện tử diễn ra thông qua thị trường OTC. Hơn nữa, khối lượng giao dịch OTC lớn hơn hai đến ba lần so với các sàn giao dịch thông thường.

Đọc thêm: Bybit Launchpad là gì

Cơ chế hoạt động của giao dịch OTC

Giao dịch OTC về bản chất là một dịch vụ hơi hướng riêng tư, tồn tại ở nhiều cấp độ, từ cá nhân đến tổ chức.

• Ở cấp độ cá nhân, các thỏa thuận có thể được hoàn thành bằng lời nói, duy trì bằng niềm tin giữa người mua và người bán.
• Đối với các tổ chức, giao dịch OTC phức tạp hơn, họ duy trì một mạng lưới các nhà đầu tư tiền điện tử (người mua) và người bán tiền điện tử. Nhà giao dịch OTC liên tục cập nhật ai đang mua, bán và thời điểm tốt nhất để thực hiện một giao dịch nhất định. Khi một lệnh mua hoặc bán đến, người môi giới sẽ mua tiền điện tử hoặc tiền pháp định cần thiết để thực hiện giao dịch.

Ưu điểm và nhược điểm của thị trường OTC

Giao dịch OTC ngày càng trở nên phổ biến. Tuy hình thức này mang lại nhiều tiện ích, nhưng nếu không hiểu rõ bản chất hoặc sử dụng sai cách, bạn có thể gặp phải không ít rủi ro.

Ưu điểm

• Linh hoạt về giá cả và điều kiện giao dịch: Không bị ràng buộc bởi bảng giá cố định như trên các sàn tập trung, giao dịch OTC cho phép hai bên tự thỏa thuận giá cả, khối lượng và điều kiện thực hiện. Điều này đặc biệt hữu ích khi giao dịch các tài sản ít phổ biến hoặc với số lượng lớn.
• Tính riêng tư cao: Một trong những điểm mạnh nổi bật của OTC là mức độ riêng tư. Thay vì công khai khối lượng và thông tin giao dịch như trên sàn, OTC diễn ra một cách kín đáo giữa hai bên, phù hợp với những ai không muốn công bố hoạt động đầu tư hoặc tránh tạo biến động trên thị trường.
• Hạn chế ảnh hưởng từ biến động giá thị trường công khai: Trong các sàn giao dịch thông thường, lệnh mua bán lớn có thể khiến giá tài sản bị biến động mạnh. Với OTC, điều này được giảm thiểu đáng kể vì lệnh không được đưa lên sổ lệnh công khai. Đây là lý do nhiều tổ chức lớn hay “cá voi” thường chọn OTC để giao dịch số lượng lớn mà không làm ảnh hưởng đến thị trường chung.

Nhược điểm

• Thanh khoản thấp hơn so với sàn giao dịch tập trung: Do không có hệ thống khớp lệnh tự động, việc tìm được đối tác phù hợp trong giao dịch OTC đôi khi mất nhiều thời gian, đặc biệt với các tài sản kém phổ biến hoặc số lượng lớn. Điều này dẫn đến thanh khoản thấp hơn, khiến quá trình giao dịch chậm và không linh hoạt.
• Thiếu minh bạch về thông tin: Giao dịch OTC không được ghi nhận công khai như trên sàn, vì vậy bạn không thể dễ dàng kiểm tra giá tham chiếu, khối lượng thị trường hay độ uy tín của đối tác nếu không có bên thứ ba đảm bảo. Điều này khiến người tham gia dễ bị bất lợi nếu không có kinh nghiệm hoặc thông tin đầy đủ.
• Rủi ro lừa đảo cao nếu không kiểm tra kỹ đối tác: Việc giao dịch trực tiếp cũng đồng nghĩa với việc bạn phải tự chịu trách nhiệm xác minh danh tính, độ tin cậy và lịch sử của đối tác. Nếu không thận trọng, bạn có thể trở thành nạn nhân của các hành vi lừa đảo như chuyển tiền mà không nhận được tài sản, hoặc bị đánh cắp thông tin cá nhân.

Làm sao để giao dịch OTC an toàn và hiệu quả?

Thị trường OTC (Over The Counter) – hay còn gọi là giao dịch trực tiếp giữa hai bên mà không qua sàn khớp lệnh – ngày càng phổ biến trong lĩnh vực crypto và tài chính. Tuy nhiên, do không có sự giám sát chặt chẽ như sàn tập trung, OTC cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không cẩn thận. Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng giúp bạn giao dịch OTC an toàn và hiệu quả hơn:

Ưu tiên chọn nền tảng uy tín

Một trong những bước quan trọng nhất là lựa chọn đúng nơi để giao dịch. Thay vì giao dịch qua các cá nhân trên mạng xã hội hay những nhóm chat không rõ nguồn gốc, bạn nên chọn các nền tảng có dịch vụ OTC đáng tin cậy.

• Một số sàn lớn như Binance, OKX, Huobi hiện đều có hỗ trợ giao dịch OTC với đội ngũ kiểm duyệt và hỗ trợ người dùng rõ ràng.
• Tránh tham gia vào các nhóm giao dịch trên Telegram, Facebook hay Zalo nếu không được xác minh, vì nguy cơ gặp lừa đảo là rất cao.

Kiểm tra kỹ thông tin đối tác

Trước khi chuyển tiền hay tài sản, bạn cần xác minh rõ danh tính và độ uy tín của đối tác giao dịch:

• Xem lịch sử giao dịch của họ (nếu có), đánh giá từ người từng giao dịch trước.
• Kiểm tra xem tài khoản có được xác minh danh tính không, có hoạt động thường xuyên hay không.
• Nếu là lần đầu giao dịch, bạn nên nhờ một bên trung gian uy tín (ví dụ: sàn có dịch vụ ký quỹ hoặc OTC desk) để hạn chế rủi ro.

Bắt đầu với số tiền nhỏ

Dù đối tác có vẻ đáng tin, bạn vẫn nên thử giao dịch với một số tiền nhỏ trước để kiểm tra độ tin cậy.

• Đây là cách để “test” quy trình làm việc, tốc độ phản hồi và độ chính xác của giao dịch.
• Nếu giao dịch đầu tiên diễn ra suôn sẻ, bạn có thể an tâm hơn khi thực hiện những giao dịch lớn hơn sau đó.

Tuyệt đối không chia sẻ thông tin bảo mật

Trong mọi trường hợp, hãy luôn giữ bí mật các thông tin liên quan đến tài khoản cá nhân, bao gồm:

• Ví cá nhân, khóa riêng tư (private key), mã ví seed phrase
• Mã OTP, mã xác minh 2FA hoặc bất kỳ thông tin nào giúp truy cập vào tài khoản của bạn.

Việc để lộ những thông tin này có thể khiến bạn mất quyền kiểm soát tài sản chỉ trong vài giây.

Đọc thêm: cách sử dụng bot MevX

Kết luận

Giao dịch OTC mang lại nhiều lợi ích cho các nhà đầu tư tiền điện tử, đặc biệt là những người giao dịch với số lượng lớn. Tuy nhiên, cũng cần nhận thức được những rủi ro và thách thức liên quan để đưa ra quyết định giao dịch thông minh.