Vana Là Gì? Tổng quan về VANA Token

1. Vana Là Gì?

Vana là một blockchain Layer 1 tương thích với EVM, được khởi nguồn từ các nghiên cứu tại MIT vào năm 2018. Nền tảng này tập trung phát triển một mạng lưới chia sẻ dữ liệu phi tập trung, cho phép người dùng chia sẻ dữ liệu cá nhân để nhận lợi nhuận thụ động. Nguồn dữ liệu này sau đó được sử dụng để huấn luyện các mô hình AI, góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo.

Vana đặt mục tiêu giải quyết hai thách thức lớn trong lĩnh vực AI:

• Quyền sở hữu dữ liệu cá nhân: Trao quyền kiểm soát dữ liệu hoàn toàn cho người dùng.
• Thiếu hụt dữ liệu chất lượng cao: Cung cấp dữ liệu đáng tin cậy cho các nhà phát triển AI, đồng thời giảm thiểu chi phí xử lý và tính toán.

Với mạng lưới chia sẻ dữ liệu phi tập trung, Vana không chỉ tạo ra môi trường minh bạch và công bằng mà còn mang lại giá trị lớn cho cả người dùng lẫn các nhà phát triển công nghệ.

Vào ngày 13/12/2024, Binance đã chính thức thông báo rằng Vana sẽ trở thành dự án Launchpool thứ 62 trên nền tảng này. Đồng thời, Vana sẽ được niêm yết và mở giao dịch vào 10:00 ngày 16/12/2024 (UTC).

Đọc thêm: Binance thông báo niêm yết Velodrome Finance

2. Cơ Chế Hoạt Động Của Vana là gì?

Hệ sinh thái Vana được vận hành bởi ba thành phần chính, mỗi thành phần đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì mạng lưới chia sẻ dữ liệu phi tập trung:

1. Data Liquidity Layer
2. Data Portability Layer
3. Connectome

2.1. Data Liquidity Layer

Data Liquidity Layer là nền tảng dữ liệu được thu thập, xác thực và lưu trữ dưới dạng các pool thanh khoản dữ liệu (Data Liquidity Pools – DLP).

• Cách hoạt động:
  • Người tạo DLP triển khai hợp đồng thông minh, xác định mục đích sử dụng, phương pháp xác thực và các tham số đóng góp dữ liệu.
  • Người đóng góp dữ liệu và người giám sát gửi dữ liệu vào DLP để xác thực.
  • Sau khi dữ liệu được xác thực, họ nhận quyền quản trị và phần thưởng dựa trên quy trình và tham số đã định sẵn.
• Mục tiêu:
  • Đưa dữ liệu lên blockchain một cách minh bạch.
  • Tạo môi trường giao dịch dữ liệu giữa các bên đóng góp, giám sát và xác thực.
  • Đảm bảo việc thu thập và quản lý dữ liệu hiệu quả, giúp người dùng và nhà phát triển dễ dàng truy cập trong toàn bộ hệ sinh thái Vana.

2.2. Data Portability Layer (Application Layer)

Data Portability Layer hay còn gọi là Application Layer là nền tảng giao dịch dữ liệu mở dành cho người đóng góp dữ liệu và các nhà phát triển.

• Cách hoạt động:
  • Sau khi dữ liệu được xác thực và đưa lên từ Data Liquidity Layer, Application Layer cung cấp cơ sở hạ tầng để:
    • Huấn luyện các mô hình AI thuộc sở hữu của người dùng.
    • Phát triển các dApp AI mới.
  • Đây là một trung tâm dữ liệu tích cực, nơi cộng đồng và nhà phát triển có thể hợp tác để tạo ra giá trị kinh tế từ dữ liệu.
• Lợi ích:
  • Thúc đẩy một hệ sinh thái dữ liệu tương tác, nơi giá trị của dữ liệu được tối ưu hóa.
  • Những người đóng góp dữ liệu có thể hưởng lợi từ các hiệu ứng mạng và giá trị kinh tế mà dữ liệu của họ mang lại.

2.3. Connectome

Connectome là một sổ cái phi tập trung quản lý các giao dịch dữ liệu trong thời gian thực trên toàn bộ hệ sinh thái Vana.

• Cách hoạt động:
  • Sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake, các Connectome propagator đảm nhận việc chuyển giao các giao dịch dữ liệu hợp lệ trên mạng.
  • Connectome đảm bảo rằng DLP token được luân chuyển một cách minh bạch và cho phép các ứng dụng truy cập dữ liệu từ nhiều DLP khác nhau.
• Tính năng nổi bật:
  • Khả năng theo dõi và giám sát giao dịch dữ liệu trên toàn hệ thống.
  • Tương thích với EVM, tạo điều kiện thuận lợi cho các ứng dụng mở rộng và tích hợp dễ dàng hơn.

3. Dữ liệu Về Vana

3.1. Thống Kê Người Dùng (Tính đến ngày 15/12/2024):

• 2 triệu người dùng đã tham gia hệ sinh thái.
• 6,5 triệu điểm dữ liệu đã được đóng góp cho AI.
• 111.000 thành viên hoạt động trên Discord.
• 300.000 người theo dõi trên Twitter.

3.2. Thống Kê Mạng Lưới (Tính đến ngày 15/12/2024):

• 300+ nhà phát triển DataDAO đang xây dựng ứng dụng dữ liệu.
• 20+ ứng dụng dữ liệu thuộc quyền sở hữu của người dùng.
• 2.500+ hợp đồng thông minh đã được triển khai và xác minh.

4. Đội Ngũ Phát Triển

• Arthur Abal (Co-Founder & COO – phải):
  • Là một chuyên gia dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn và quản lý tác động xã hội.
  • Từng giữ vai trò quản lý chuỗi cung ứng tại Appen.
  • Trước đó, Arthur từng là cố vấn cấp cao cho Chính phủ Timor-Leste, chuyên xử lý các vấn đề pháp lý và vận hành.
• Anna Kazlauskas (Founder & CEO – trái):
  • Từng là kỹ sư tại Celo, một trong những Layer 1 tiên phong phát triển blockchain trên thiết bị di động.
  • Đồng sáng lập Iambiq, một startup ứng dụng công nghệ Machine Learning nhằm tối ưu hóa việc sắp xếp tài liệu.

5. Nhà Đầu Tư

Vana đã huy động thành công tổng cộng 25 triệu USD qua 3 vòng gọi vốn:

• Vòng Seed (1/12/2021): Huy động 2 triệu USD từ Polychain Capital và MH Ventures.
• Vòng Series A (1/12/2022): Huy động 18 triệu USD từ Paradigm và Polychain Capital.
• Vòng Strategic (18/9/2024): Huy động 5 triệu USD từ Coinbase Ventures.

6. Vana Airdrop

Trước đây, Vana đã triển khai chương trình Tap-to-Earn và nhiệm vụ testnet, giúp người dùng kiếm điểm để tăng cơ hội nhận airdrop token VANA. Hiện tại, theo nhiều thông tin từ cộng đồng, chương trình này đã kết thúc và dự án đang chuẩn bị công bố chi tiết về việc thực hiện airdrop chính thức.

7. Lộ Trình Phát Triển 

7.1. Các Cột Mốc Đáng Chú Ý

• Ra mắt Testnet (11/6/2024)
• Khởi động Pre-Mining cho DataDAO (30/7/2024)
• Công bố Aurora Cohort (29/8/2024)
• Hoàn thành vòng gọi vốn chiến lược (18/9/2024)
• Ra mắt Vana Foundation (21/11/2024)
• Ra mắt DataHub (30/11/2024)
• Công bố Whitepaper và Token $VANA (4/12/2024)

7.2. Kế Hoạch Tương Lai

Q4/2024: Phase 1 – Xây dựng thanh khoản dữ liệu

• Ra mắt Mainnet.
• Tập trung vào việc thu thập và đóng góp dữ liệu.
• Áp dụng các chính sách khuyến khích sớm cho người dùng.

Q1 – Q2/2025: Phase 2 – Thúc đẩy đổi mới AI và ứng dụng thực tiễn

• Mở rộng hệ sinh thái.
• Ra mắt các ứng dụng AI đầu tiên.
• Nâng cấp nền tảng để tối ưu trải nghiệm.
• Tích hợp cơ chế tạo doanh thu từ hệ sinh thái.

Q3 – Q4/2025: Phase 3 – Phi tập trung và quản trị cộng đồng

• Triển khai mô hình quản trị do cộng đồng dẫn dắt.
• Điều chỉnh và giảm tốc độ phát hành token.

Q1 – Q2/2026: Phase 4 – Mở rộng mạng lưới

• Hỗ trợ tích hợp giữa các pool dữ liệu phi tập trung (DLP).
• Tăng cường khả năng tương thích giữa các chuỗi (cross-chain).

8. Dự Án Tương Tự

Vana hoạt động trong lĩnh vực AI và Big Data, với nhiều điểm tương đồng với các dự án nổi bật như: Bittensor (TAO) và Artificial Superintelligence Alliance (FET).

9. Tổng Quan về VANA Token

9.1. Thông Tin Cơ Bản về VANA Token

• Tên Token: Vana
• Mã Token: VANA
• Blockchain: Vana
• Ngày Niêm Yết: 16/12/2024
• Tổng Cung: 120,000,000 $VANA
• Tổng Cung Tối Đa: 120,000,000 $VANA
• Cung Lưu Hành Ban Đầu: 30,084,000 $VANA (chiếm 25.07% tổng cung tối đa)

9.2. Phân Bổ VANA Token

Trong đó, 4% từ Community sẽ được phân bổ cho Binance Launchpool.

9.3. Lịch Phát Hành VANA Token

Theo dự kiến, sau 60 tháng (5 năm) kể từ ngày TGE (16/12/2024) toàn bộ token VANA sẽ được mở khóa hoàn toàn. 

9.4. VANA Token Dùng Để Làm Gì?

$VANA là token gốc của mạng lưới Vana, hỗ trợ hệ sinh thái và giao dịch dữ liệu phi tập trung an toàn. Token này đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái đa token của mạng lưới thông qua các ứng dụng sau:

• Phí giao dịch
• Staking DataDAO
• Tiền tệ truy cập dữ liệu mặc định
• Quản trị

9.5. Mua VANA Token Ở Đâu?

Nhà đầu tư có thể mua/bán VANA trên Binance bắt đầu từ 10:00 ngày 16/12/2024 (UTC).

10. Đánh giá tiềm năng

Vana là một dự án tiềm năng trong lĩnh vực blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt với mục tiêu xây dựng một mạng lưới dữ liệu phi tập trung. Dưới đây là một số yếu tố đánh giá tiềm năng của Vana:

• Mô Hình Đổi Mới và Tính Ứng Dụng Cao: Vana cho phép người dùng đóng góp dữ liệu để huấn luyện các mô hình AI, điều này không chỉ giúp cải thiện ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo mà còn mở ra cơ hội cho người dùng kiếm lợi nhuận thụ động từ việc chia sẻ dữ liệu của họ. 
• Sự Tăng Trưởng của Ngành AI: Ngành công nghiệp AI đang phát triển mạnh mẽ và Vana đang đứng ở vị trí thuận lợi để khai thác tiềm năng của ngành này. Dự án cung cấp nền tảng chia sẻ dữ liệu đáng tin cậy và hiệu quả, là điều kiện thiết yếu cho sự phát triển bền vững của các mô hình AI. Vana có thể thu hút được các công ty AI lớn, nghiên cứu và các nhà phát triển AI, từ đó tạo ra một mạng lưới phát triển mạnh mẽ và có giá trị.
• Tokenomics đẹp: Với mô hình tokenomics rõ ràng và phân bổ hợp lý, VANA token có thể dễ dàng thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư. Token này không chỉ dùng để thanh toán giao dịch mà còn đóng vai trò quan trọng trong quản trị mạng lưới, khuyến khích staking và hỗ trợ các hoạt động trong hệ sinh thái Vana.

11. Kết luận

Trên đây, Tiền Điện Tử đã giới thiệu đến bạn đọc Vana là gì. Với sự kết hợp giữa blockchain, AI và một mô hình dữ liệu phi tập trung, Vana có tiềm năng lớn để trở thành một trong những dự án dẫn đầu trong ngành công nghiệp dữ liệu và AI. Tuy nhiên, dự án cần phải tiếp tục xây dựng cộng đồng mạnh mẽ, cải thiện khả năng tương tác và mở rộng hệ sinh thái để có thể đạt được thành công bền vững.