Mua bán tiền mã hóa, chợ đen ngầm trỗi dậy tại Việt Nam

Tại Diễn đàn thị trường tài sản số ngày 2/10, Thượng tá Nguyễn Thành Chung (Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – Bộ Công an) cảnh báo hoạt động mua bán tài sản mã hóa ở Việt Nam đang hình thành những “chợ đen” quy mô lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro an ninh, kinh tế và xã hội.

Theo báo cáo quốc tế được dẫn tại sự kiện, thị trường tài sản mã hóa toàn cầu dự kiến đạt 5.000 tỷ USD vào năm 2028, tăng trưởng trung bình hơn 30% mỗi năm. Bitcoin hiện chiếm hơn 51% vốn hóa, với khối lượng giao dịch khoảng 57 tỷ USD/ngày, chủ yếu diễn ra trên các sàn quốc tế.

Việt Nam cũng nằm trong nhóm quốc gia có tốc độ phát triển nhanh, với hơn 20 triệu người sở hữu tài sản mã hóa, đứng thứ 5 thế giới. Tuy nhiên, bên cạnh các sàn quốc tế, một hệ thống giao dịch ngầm theo dạng “chợ đen” đã và đang nở rộ.

Các nhóm như “Mua bán USDT Việt Nam” (gần 400.000 thành viên), “Mua bán USDT Miền Trung – Trade Coin” (73.000 thành viên) hay “Chợ đen Bitcoin Remitano USDT” (13.000 thành viên) là nơi người dùng trực tiếp đăng thông tin mua bán, trao đổi. Giá trị giao dịch dao động từ vài nghìn đến hàng trăm nghìn USDT, thậm chí có trường hợp lên tới hàng triệu USDT/ngày. Đáng lo ngại, nhiều tài khoản ẩn danh thường xuyên tìm mua khối lượng lớn tài sản “bẩn” để rửa tiền.

Thượng tá Nguyễn Thành Chung cho rằng, tính ẩn danh và xuyên biên giới khiến tiền mã hóa trở thành công cụ để tội phạm mạng lợi dụng, tạo ra một “thị trường ngầm” lưu chuyển dòng tiền bất hợp pháp, đe dọa an ninh quốc gia và trật tự xã hội. Các giao dịch này hoàn toàn nằm ngoài sự giám sát của cơ quan quản lý, khiến dòng tiền lớn chảy ra nước ngoài, gây thất thu thuế và ảnh hưởng tới điều hành kinh tế vĩ mô.

Trong nhiều vụ lừa đảo, số tiền chiếm đoạt đều được chuyển sang tiền mã hóa để hợp thức hóa qua các sàn quốc tế, khiến quá trình điều tra gặp nhiều khó khăn.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thị Minh Thơ (Phó Cục trưởng Cục Phòng chống rửa tiền, Ngân hàng Nhà nước) cảnh báo rủi ro rửa tiền và tài trợ khủng bố, nhất là khi Việt Nam đã bị Lực lượng đặc nhiệm tài chính (FATF) đưa vào “danh sách xám” từ tháng 6/2023.

Đọc thêm:

Viettel và MobiFone tham gia nghiên cứu CBDC của Ngân hàng Nhà nước

Tiềm năng và thách thức mà thị trường tài sản số Việt Nam phải đối mặt

Trước thực trạng trên, Cục An ninh mạng đề nghị các đơn vị xin thí điểm thị trường tài sản mã hóa phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về giám sát rủi ro, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Các cá nhân nắm giữ tài sản số cũng cần đưa tài sản về sàn trong nước trong vòng 6 tháng kể từ khi sàn thí điểm đầu tiên được cấp phép.

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, cho rằng tài sản số có cả mặt tích cực lẫn tiêu cực, nhưng cần sớm được đưa vào khuôn khổ quản lý. Luật Công nghiệp Công nghệ số và Nghị quyết 05 của Chính phủ về thí điểm thị trường tài sản mã hóa sẽ là nền tảng pháp lý quan trọng, khẳng định sự tồn tại và từng bước định hình một thị trường minh bạch, an toàn hơn.

Theo dõi Tiền Điện Tử để cập nhật tin tức tài chính – crypto mới nhất, cùng phân tích chuyên sâu và cơ hội Airdrop mỗi ngày.