BRC-20 là một tiêu chuẩn token mới trên nền tảng Bitcoin và được lấy cảm hứng từ tiêu chuẩn ERC-20 của Ethereum. Với BRC-20, người dùng có thể tạo, giao dịch và lưu trữ các token trên mạng lưới Bitcoin, tạo ra một làn sóng mới trong lĩnh vực tiền mã hóa và mở rộng tiềm năng ứng dụng của blockchain này. Tuy nhiên, tiêu chuẩn BRC-20 còn đang trong giai đoạn phát triển và gặp một số hạn chế nhất định. Trong bài viết này, hãy cùng tiendientu tìm hiểu BRC-20 là gì nhé!
BRC-20 là gì?
BRC-20 là một tiêu chuẩn token mới dựa trên nền tảng của Ordinals và Inscriptions, được triển khai trên blockchain của Bitcoin. Đây là một tiêu chuẩn token thử nghiệm và ra mắt cộng đồng blockchain vào ngày 8 tháng 3 năm 2023 bởi người dùng Twitter @domodata.
Bitcoin Ordinals là phương pháp tạo token trên mạng Bitcoin bằng cách sử dụng lý thuyết Ordinal để ghi dữ liệu vào mỗi Satoshi (đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin), giúp xác định một ID duy nhất cho từng Satoshi. Giao thức Ordinals được sử dụng để lưu trữ các bản ghi JSON (JavaScript Object Notation), quản lý việc triển khai hợp đồng token, mint token và chuyển đổi token. Hiểu một cách đơn giản thì BRC-20 cho phép các nhà phát triển tạo và chuyển giao token trên mạng Bitcoin thông qua giao thức Ordinals.
Xem thêm: ERC20 là gì? Hướng dẫn cách mua bán token ERC20 chi tiết 2024
Token hệ BRC-20 là gì?
Token BRC-20 được phát triển dựa trên tiêu chuẩn BRC-20 trên mạng Bitcoin, mang đến tính độc đáo bằng cách gắn thông tin của token vào các Satoshi thông qua mã JSON. Điều này giúp cho các token BRC-20 có thể dễ dàng trao đổi và giao dịch giữa người dùng.
Sự ra đời của BRC-20 đã tạo ra nhiều cơ hội cho sự phát triển của các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi), bao gồm các hoạt động như swap (trao đổi) và staking (đặt cược) trên các sàn giao dịch. Điều này không chỉ mở rộng khả năng ứng dụng của Bitcoin mà còn thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái blockchain nói chung.
Lịch sử phát triển của BRC-20
Vào tháng 11 năm 2021, bản cập nhật Taproot đã được triển khai trên mạng Bitcoin, giúp tăng lượng dữ liệu có thể lưu trữ trong các khối Bitcoin và mở ra nhiều hướng phát triển mới cho mạng lưới này.
Đến tháng 1 năm 2023, Casey Rodarmor phát hành giao thức Ordinals, cho phép các nhà phát triển mang NFT lên Bitcoin. Trong vài tuần đầu tiên sau khi giao thức ra mắt, nó chủ yếu được sử dụng để tạo ra các NFT trên mạng Bitcoin với sự tham gia của những dự án lớn như Yuga Labs và DeGods. Họ cũng đã phát hành các bộ sưu tập NFT trên Bitcoin Ordinals.
Nhờ vào giao thức này, Bitcoin đã thu hút một đối tượng người dùng mới: những người sưu tập NFT. Sự gia tăng đáng kể số lượng ví Bitcoin đang hoạt động đã giúp tăng cường khả năng sao lưu các giao dịch trong mempool.
Vào tháng 3 năm 2023, dựa trên nền tảng của Ordinals, nhà phát triển Domo (@domodata) đã cho ra mắt tiêu chuẩn token mới mang tên BRC-20. Token BRC-20 đầu tiên được tạo ra có tên là “ordi”. Sau sự xuất hiện của token này, các nhà phát triển đã nhanh chóng triển khai các công cụ hỗ trợ BRC-20 như Ordinals Wallet và Unisat Wallet. Kể từ đó, hàng loạt token ăn theo đã được phát hành, trong đó nhiều token đã ghi nhận sự tăng giá mạnh mẽ.
Hệ sinh thái BRC-20
Token đầu tiên được triển khai trên hệ sinh thái BRC-20 là ORDI với giới hạn 1,000 token mỗi lần phát hành và tổng cung là 21,000,000 token. Ngoài ORDI, một số dự án phổ biến khác trên BRC-20 bao gồm Pepe, OXBT,…
Từ ngày 8 tháng 5 năm 2023, BRC-20 đã thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng người dùng blockchain khi tổng vốn hóa thị trường của chuỗi token này đạt mốc 1 tỷ USD. Hiện tại, hệ sinh thái BRC-20 đã mở rộng với hơn 200 token và tổng vốn hóa thị trường đã chạm mức 1.6 tỷ USD (theo dữ liệu từ CoinMarketCap).
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phần lớn các dự án BRC-20 hiện nay được coi là memecoin, do tiêu chuẩn này mới ra mắt và chưa có nhiều chức năng phức tạp hơn cho các token, ngoại trừ các chức năng cơ bản như mua, bán và nạp rút.
Cách hoạt động của token BRC-20 là gì?
Công nghệ chính đứng sau các token BRC-20 là Inscription, cho phép người dùng đính kèm dữ liệu, hình ảnh, chữ viết, video và nhiều loại nội dung khác lên Satoshi – đơn vị nhỏ nhất trong mạng lưới Bitcoin. Thông thường, các dữ liệu và hình ảnh phải có dung lượng nhỏ hơn 4MB và đảm bảo rằng mạng lưới Bitcoin có thể đọc, giải mã và nhận diện chúng như là token BRC-20 hợp lệ.
Tóm lại, giao thức Ordinals giúp người dùng dễ dàng đính kèm các dữ liệu, hình ảnh, video lên Satoshi và quá trình này được gọi là khắc (Inscription). Do đó, BRC-20 có thể được coi là một phần của Ordinals.
Tuy nhiên, không phải toàn bộ Ordinals đều là token BRC-20, vì token BRC-20 chỉ được khắc và tạo ra bằng JSON (JavaScript Object Notation) – một định dạng dữ liệu phổ biến. Định dạng JSON cho phép các token BRC-20 có thể giao dịch và tham gia vào các hoạt động mua bán trên marketplace.
Ưu điểm và nhược điểm của BRC20 là gì?
1. Ưu điểm
- Tích hợp tốt với mạng Bitcoin: BRC20 dễ dàng kết nối giữa Bitcoin Ordinals và blockchain Bitcoin, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng token trong hệ sinh thái Bitcoin.
- Quá trình mint và chuyển token đơn giản: Nhờ vào cơ chế dễ hiểu của BRC20, người dùng có thể mint và chuyển token mà không cần có kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật, giúp việc sử dụng chúng trở nên dễ dàng hơn.
- Tính an toàn và phi tập trung: BRC20 tận dụng các đặc tính vốn có của blockchain Bitcoin, bao gồm tính an toàn, tính phi tập trung, cùng với công nghệ thuật toán và cơ chế Proof-of-Work (PoW), đảm bảo bảo mật cho hệ thống.
- Mở rộng và phát triển hệ sinh thái: Sự gia tăng việc triển khai tiêu chuẩn BRC20 trên nhiều dự án sẽ dẫn đến việc tạo ra nhiều ứng dụng mới, giúp tăng cường sự mở rộng và phát triển của hệ sinh thái BRC-20.
2. Nhược điểm
- Thiếu hỗ trợ smart contract: Hiện tại, BRC-20 chưa hỗ trợ smart contract, điều này có thể hạn chế khả năng triển khai các tính năng phức tạp và nâng cao.
- Vấn đề về tốc độ giao dịch: BRC-20 vẫn gặp phải tình trạng tốc độ giao dịch chậm, nghẽn mạng và khả năng mở rộng thấp. Những thách thức này trên mạng Bitcoin có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất của BRC-20.
- Giới hạn trong hoạt động: BRC-20 chỉ hoạt động trong hệ sinh thái của blockchain Bitcoin, tạo ra thách thức về khả năng tương tác, đặc biệt đối với những người muốn sử dụng các hệ thống blockchain khác.
- Hạn chế về nhà phát triển: Số lượng nhà phát triển hỗ trợ BRC-20 hiện còn hạn chế, điều này làm chậm tiến trình phát triển và cải tiến của hệ sinh thái BRC-20.
So sánh tiêu chuẩn BRC-20 và ERC-20
| Tiêu chí | ERC-20 | BRC-20 |
| Nguồn gốc | Dựa trên tiêu chuẩn Ethereum | Dựa trên giao thức Ordinals của Bitcoin |
| Khả năng tương tác | Hỗ trợ hợp đồng thông minh, nhiều tính năng và ứng dụng đa dạng | Không có khả năng tương tác với hợp đồng thông minh, giới hạn ở các tính năng cơ bản |
| Tính năng | Cho phép giao dịch phức tạp, bao gồm minting, staking, swap | Chỉ hỗ trợ chuyển token và swap cơ bản trên một vài nền tảng |
| Mạng blockchain | Triển khai trên mạng Ethereum | Triển khai trên mạng Bitcoin |
| Cơ chế đồng thuận | Proof-of-Stake (PoS) | Proof-of-Work (PoW) |
| Phí gas | Thường thấp hơn | Thường cao hơn so với ERC-20 |
TOP 4 token BRC-20 tiềm năng nhất
Sau khi tìm hiểu về BRC-20 là gì, các nhà đầu tư đang đặc biệt quan tâm đến những token có tiềm năng sinh lời cao trong năm 2024. Dưới đây là 4 token mà bạn có thể xem xét đầu tư trong năm nay:
- ORDI Token (ORDI): ORDI là một token meme độc đáo, tuân theo tiêu chuẩn BRC-20 và được phát triển trên giao thức Bitcoin Ordinals Inscription. Điểm nổi bật của ORDI là khả năng sử dụng satoshi – đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin – để nhúng nhiều loại dữ liệu khác nhau như văn bản, hình ảnh, âm thanh và video. Điều này tạo ra sự khác biệt so với các phương pháp mã hóa trên blockchain truyền thống.
- SATS Ordinal (SATS1000): SATS1000 là một trong những meme coin tiên phong trên blockchain Bitcoin, nổi bật với khả năng tạo token theo tiêu chuẩn BRC-20 liên kết với satoshi. Chính yếu tố này đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ cộng đồng người hâm mộ. Sự phổ biến của SATS1000 đã thu hút sự chú ý đến UniSat, nền tảng phát triển ví hàng đầu cho hệ sinh thái BRC-20. Với UniSat Wallet, người dùng có thể dễ dàng quản lý, tạo và thực hiện các giao dịch với token BRC-20, bao gồm việc mua bán Bitcoin, NFT và tên miền ngay trên trình duyệt Chrome. UniSat đã chọn SATS làm phí gas cho dịch vụ BRC-20 Swap của mình, giúp nâng cao giá trị sử dụng cho token này.
- LeverFi (LEVER): LeverFi là một nền tảng giao dịch phái sinh phi tập trung, cho phép người dùng tận dụng các tiện ích từ cả sàn giao dịch tập trung và phi tập trung. LeverFi sử dụng dữ liệu từ Oracles của ChainLink để xác định giá trị của các tài sản kỹ thuật số, cho phép nhà đầu tư thực hiện giao dịch đòn bẩy lên đến 10 lần. Đồng thời, những tài sản thế chấp sẽ được sử dụng trong quá trình Yield Farming, nhằm cải thiện lượng thu nhập cho chủ sở hữu.
- PEPE (PEPE): PEPE là một token inscription được phát hành trên blockchain Bitcoin, sử dụng giao thức Ordinals và được tạo ra dựa trên hình tượng của Pepe the Frog – một nhân vật meme nổi tiếng trên internet. PEPE đã chứng kiến mức tăng giá ấn tượng khi các cá voi bắt đầu gom hàng triệu USD token này. Từ đầu tháng 3, PEPE đã trải qua sự tăng giá đáng kể, lên hơn 400% theo khung giá tuần và được xem là một trong những meme coin tiềm năng có khả năng x100 trong năm nay.
Có nên đầu tư vào token BRC-20 không?
Gần đây, các từ khóa “Bitcoin Ordinals” và “BRC-20” đã trở nên phổ biến trong thị trường crypto, dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong phí gas của mạng lưới Bitcoin, mang lại lợi nhuận trực tiếp cho các công ty đào coin. Từ tháng 8 năm 2023, phí giao dịch Bitcoin đã tăng gần 1,000% nhờ sự trở lại của Ordinals.
Vốn hóa của hệ sinh thái BRC-20 đã tăng gần 30%, trong đó token ORDI đạt mức 961 triệu USD, chiếm gần 3/4 tổng khối lượng giao dịch trên thị trường BRC-20. Đáng chú ý, token này đã ghi nhận mức tăng vọt 167% trong vòng một tuần sau thông báo niêm yết ORDI trên Binance.
Sự phổ biến của ORDI có thể tạo ra hiệu ứng tích cực cho các token BRC-20 khác. Tuy nhiên, nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ lưỡng và theo dõi thông tin trước khi ra quyết định đầu tư.
Đến thời điểm hiện tại, các token BRC-20 vẫn chưa thể chứng minh được các tính năng tương đương với ERC-20 và BEP-20. Chúng chủ yếu là những đoạn văn bản được lưu trữ trên satoshi mà không có bất kỳ tính năng bổ sung nào. Tuy nhiên, đây có thể là một xu hướng ngắn hạn dẫn đến sự tăng mạnh của nhiều token trong hệ thống, tạo ra hiệu ứng FOMO (Fear of Missing Out).
Mặc dù một số sàn giao dịch như OKX, Bybit, MEXC, Gate.io và Kucoin đã hỗ trợ giao dịch BRC-20, nhưng việc thiếu đi tính năng và ứng dụng thực tiễn cho các token này có thể làm giảm sức hấp dẫn của chúng đối với cộng đồng crypto.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp các thông tin về BRC-20 là gì. Có thể thấy BRC-20 đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng khả năng của mạng Bitcoin thông qua việc tích hợp các tiêu chuẩn token mới trên nền tảng Ordinals. Mặc dù hiện tại BRC-20 còn nhiều hạn chế nhưng sự phát triển của nó đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ cộng đồng crypto.