Celestia là gì?
Celestia là một mạng dữ liệu mô-đun (DA) có khả năng mở rộng linh hoạt và bảo mật, giúp dễ dàng khởi chạy các chuỗi khối riêng. Các Rollup và Layer 2 sử dụng Celestia để xuất bản và cung cấp dữ liệu giao dịch. Celestia cung cấp khả năng xác minh dữ liệu dễ dàng với thông lượng cao. Nhờ kiến trúc mô-đun, bất kỳ ai cũng có thể khởi chạy chuỗi khối riêng mà không cần một bộ trình xác thực riêng biệt.
Các blockchain đơn khối như Near Protocol và Solana đảm nhận nhiều chức năng như tính toán giao dịch, triển khai cơ chế đồng thuận và lưu trữ dữ liệu cùng lúc, dẫn đến nguy cơ tắc nghẽn mạng khi lượng giao dịch tăng. Ethereum đang phát triển các Layer 2 để giảm tải cho Layer 1, hướng tới mô hình Modular Blockchain. Ethereum 2.0 và Ethereum Layer 2 cũng là ví dụ cho mô hình này, cho thấy xu hướng tương lai của Ethereum là chuyển sang Modular Blockchain toàn diện.
Celestia có mô hình nhiều Layer giống Ethereum, gồm Consensus Layer, Data Availability Layer và Execution Layer. Tuy nhiên, Execution Layer của Celestia không chỉ bao gồm Rollup Chain xử lý giao dịch off-chain mà còn có thể là các Blockchain độc lập kết nối với Celestia qua cầu xuyên chuỗi.
Đọc thêm: Layer 2 Là Gì? Tất tần tất về giải pháp mở rộng của Ethereum
Điểm nổi bật của Celestia là gì?
Một số đặc điểm nổi bật của Celestia bao gồm:
- Tách biệt lớp đồng thuận và lớp thực thi: Celestia cung cấp một lớp đồng thuận với cơ chế mở, cho phép các nhà phát triển dễ dàng tích hợp lớp thực thi. Việc tách riêng này giúp nhà phát triển tùy biến blockchain để chuyên môn hóa chức năng, ví dụ như ưu tiên tốc độ cho NFT và Game, còn DeFi thì thiên về bảo mật.
- Bằng chứng dữ liệu có sẵn: Celestia mã hóa dữ liệu khối bằng reed-solomon hai chiều, giúp kiểm tra toàn bộ dữ liệu thông qua một mẫu nhỏ được lấy ngẫu nhiên. Nếu dữ liệu được mã hóa không chính xác, mạng sẽ được thông báo qua bằng chứng gian lận về tính khả dụng của nó. Điều này giúp Celestia lưu trữ nhiều dữ liệu hơn và giảm thời gian xác thực.
- Xử lý giao dịch Off-chain (Rollup): Với cấu trúc lưu trữ data trên Celestia, nền tảng này trở thành môi trường lý tưởng để phát triển các Rollup, khi Optimistic Rollup cần dữ liệu để chứng minh tính không hợp lệ của giao dịch lỗi, còn ZK Rollup cần dữ liệu đầy đủ để tái tổng hợp trạng thái của chuỗi.
- Bảo vệ light client trong tương tác xuyên chuỗi: Celestia triển khai tương tác xuyên chuỗi mà không giả định rằng các light client đưa thông tin chính xác. Việc tương tác chỉ được mở khi giao dịch được xác minh an toàn.
Hệ Sinh Thái Celestia
Hệ sinh thái của Celestia bao gồm nhiều dự án và mảnh ghép khác nhau như:
- Rollup As a Service: Eclipse, Caldera, Snapchain, Vistara.
- Rollup Framework: Rollkit, Cartesi, Sovereign SDK, OP Stack, Stackr,…
- Shared Sequencer: Astria, Radius, FairBlock,…
- Gaming: Curio, Bulleverse, Argus,…
- Virtual Machines: CosmWasm, Polaris,…
- Settlement Layer: Berachain, Dymension, Neutron, Layer N,…
- Cross-chain: Polymer, Axelar, Orb, Hyperlane, Skip,…
- Wallet: Kelp, Leap, Cosmostation,…
- Infrastructure: Manta Network, Numia, Modular Cloud, Dora, Blockless, Cosmology,…
Hệ sinh thái của Celestia vẫn đang trong giai đoạn đầu phát triển, với hầu hết các dự án trong hệ sinh thái sử dụng Celestia như một lớp dịch vụ trong thị trường crypto.
Team
- Mustafa Al-Bassam: Co-Founder & CEO
- Tốt nghiệp Khoa học máy tính tại King’s College London và Tiến sĩ tại UCL.
- Từng làm thực tập sinh tại Swiftket và Microsoft.
- Đồng sáng lập Chainspace, sau đó được Facebook mua lại.
- Từng là cố vấn cho Secure Trading và Nym Network.
- Bắt đầu xây dựng Celestia Labs từ tháng 9/2019.
- Ismail Khoffi: Co-Founder & CTO
- Thạc sĩ Toán học và Khoa học máy tính tại đại học Bonn.
- Từng làm trợ giảng, thực tập sinh tại Google, và kỹ sư bảo mật tại Digital Catapult.
- Làm việc tại Tendermint, Interchain Foundation, Informal Systems.
- Xây dựng Celestia Labs từ tháng 10/2019.
- Nick White: COO
- Tốt nghiệp Khoa học Kỹ thuật Điện tại Stanford.
- Từng là chuyên gia AI tại Zeroth.ai.
- Đồng sáng lập và phát triển dự án Harmony.
- Tham gia Celestia Labs từ tháng 4/2021.
- John Adler: CRO
- Người tạo ra Optimistic Rollup.
- Từng làm researcher tại ConsenSys.
- Đồng sáng lập Fuel Labs, với vai trò CTO và Giám đốc Nghiên cứu.
- Tham gia Celestia Labs từ tháng 1/2020.
Và còn nhiều cái tên nổi bật khác.
Nhà Đầu Tư
Celestia đã huy động thành công 56,5 triệu USD qua 2 vòng gọi vốn:
- 03/03/2021: Trong vòng Seed, Celestia đã kêu gọi thành công 1,5 triệu USD với sự dẫn đầu của Interchain Foundation và Binance Labs, cùng sự tham gia của Yield Ventures, Tokenomy, Maven 11 Capital, KR1,…
- 19/10/2022: Trong vòng Series A, Celestia đã kêu gọi thành công 55 triệu USD dưới sự dẫn dắt của Polychain Capital và Bain Capital Crypto, với sự tham gia của The Spartan Group, ProtoFund, PlaceHolder, Protocol Labs, và NFX. Tại vòng này, dự án được định giá lên tới 945 triệu USD.
TIA Token là gì?
Sau khi đã tìm hiểu về Celestia là gì? Ta cùng tìm hiểu về token của dự án – TIA.
Thông tin cơ bản về TIA Token
- Tên Token: Celestia
- Mã Token: TIA
- Blockchain: Celestia
- Smart Contract: secret1s9h6mrp4k9gll4zfv5h78ll68hdq8ml7jrnn20
- Total Supply: 1,058,082,192 TIA
- Circulating Supply: 199,125,720 TIA
Phân bổ TIA Token
- Core Contributors (17.6%): Khóa 12 tháng, sau đó phát hành 33% trong tháng đầu tiên, 67% còn lại vesting trong 3 năm.
- Seed Round (15.9%): Khóa 12 tháng, sau đó phát hành 33% trong tháng đầu tiên, 67% còn lại vesting trong 2 năm.
- Series A&B (19.7%): Khóa 12 tháng, sau đó phát hành 33% trong tháng đầu tiên, 67% còn lại vesting trong 2 năm.
- R&D và Ecosystem (26.8%): Mở khóa 25% tại TGE, 75% còn lại vesting từ 1 đến 4 năm.
- Public Allocation (20%): Mở khóa 100% tại TGE.
Lạm phát TIA Token
- Bắt đầu ở mức 8% hàng năm và giảm 10% mỗi năm cho đến khi đạt mức phát hành dài hạn là 1.5%.
TIA Token được dùng để là gì?
- Thanh toán cho cơ chế nâng cao của nền tảng như DAPs.
- Giao dịch và cung cấp thanh khoản.
- Phần thưởng khi trở thành validator.
- Tham gia quyền quản trị và đóng góp vào dự án.
Giao dịch TIA Token ở đâu?
- Hiện tại, TIA Token đang được giao dịch trên các sàn lớn như Binance, Coinbase, OKX, Bybit, …
Lộ trình phát triển
- 03/2021: Gọi vốn vòng Seed và phát hành MVP.
- 02/2021: Triển khai Devnet.
- 02/2022: Giới thiệu Quantum Gravity Bridge.
- 2022-2023: Khởi chạy testnet (đã hoàn thành từ tháng 5/2022).
- 2023: Khởi chạy mainnet.
Sau khi được niêm yết lên các lớn, hiện tại dự án chưa có cập nhật lớn nào.
Dự án tương tự
- Celestia là một dự án thuộc Modular Blockchain tương tự như: Dymension, zkSync,…
Kênh thông tin dự án
Kết luận
Celestia là một dự án đột phá trong việc tạo ra một nền tảng blockchain mô-đun, mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển và ứng dụng của công nghệ blockchain. Hệ sinh thái đa dạng và đội ngũ mạnh mẽ là những yếu tố then chốt giúp Celestia trở thành một dự án tiềm năng trong tương lai.
Qua bài viết này, Tiền Điện Tử đã giới thiệu đến bạn đọc thông tin về Celestia là gì và TIA Token. Nếu có thắc mắc gì hãy để lại ở phần bình luận để được giải đáp ngay nhé!