Bitcoin là gì?
Bitcoin (BTC) là đồng tiền điện tử đầu tiên và lớn nhất, được phát triển dựa trên công nghệ blockchain. Nó được sử dụng như một phương tiện thanh toán trực tuyến, hoạt động độc lập và không bị kiểm soát bởi bất kỳ ngân hàng trung ương hay chính phủ nào. Bitcoin mở ra kỷ nguyên mới cho thị trường crypto và là nền tảng cho sự phát triển của các loại tiền mã hóa khác.
Bitcoin hoạt động trên hệ thống ngang hàng (peer-to-peer), cho phép người gửi và người nhận giao dịch trực tiếp mà không cần qua bên trung gian, giúp tiết kiệm chi phí và làm giảm phí giao dịch quốc tế một cách đáng kể.
Tổng cung của Bitcoin được giới hạn ở mức 21 triệu đồng BTC. Con số này là cố định và không thể thay đổi, ngay cả bởi người sáng lập. Tính đến tháng 9/2024, khoảng 19.7 triệu BTC đã được khai thác, chỉ còn lại khoảng 1 triệu BTC chưa được đào.
Ngoài đơn vị chính là Bitcoin (BTC), còn có đơn vị nhỏ hơn là Satoshi (sts), được đặt theo tên của người sáng lập. Tương ứng 1 BTC = 100,000,000 Satoshi, nghĩa là 1 Satoshi tương đương với 0.00000001 BTC.
Đọc thêm: Ethereum là gì? 5 lưu ý trước khi đầu tư vào ETH Coin
Ai là người tạo ra Bitcoin?
Khi nói về người sáng lập Bitcoin, cái tên Satoshi Nakamoto thường được nhắc đến nhiều nhất. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có bằng chứng cụ thể nào xác định liệu Satoshi là một cá nhân hay một tổ chức.
Vào năm 2010, Satoshi đã cắt đứt liên lạc với cộng đồng phát triển Bitcoin sau khi trao lại khóa cảnh báo bảo mật cho Gavin Andresen, khi mạng lưới Bitcoin đối mặt với một cuộc tấn công. Từ đó đến nay, danh tính của người sáng lập Bitcoin vẫn là một bí ẩn lớn.
Một số cái tên nổi bật đã được đề xuất, trong đó có Nick Szabo – một người đam mê tiền tệ phân tán và là tác giả bài viết “Bitgold”, được coi là tiền thân của Bitcoin, và Hal Finney – một nhà tiên phong trong lĩnh vực mã hóa, đồng thời là người đầu tiên sử dụng phần mềm Bitcoin.
Bitcoin ra đời khi nào?
Bitcoin đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị trường crypto ngày nay. Satoshi Nakamoto bắt đầu phát triển Bitcoin vào năm 2007, với mục tiêu xây dựng một hệ thống giao dịch mà không cần sự tin tưởng giữa các thành viên. Vào năm 2008, tên miền Bitcoin.org được đăng ký, và đến ngày 31/10/2008, Satoshi đã công bố bản cáo bạch giới thiệu về phương thức thanh toán ngang hàng này.
Bitcoin chính thức ra mắt vào ngày 03/01/2009 với sự kiện tạo ra “Genesis Block” – khối đầu tiên của mạng lưới Bitcoin. Giao dịch đầu tiên giữa Satoshi và nhà mật mã học Hal Finney diễn ra vào ngày 12/01/2009, khi 10 BTC được chuyển. Đây là dấu mốc quan trọng đánh dấu sự xuất hiện của một đồng tiền điện tử không chịu sự kiểm soát từ chính phủ hay ngân hàng trung ương.
Giá Bitcoin qua các năm
Bitcoin được kỳ vọng sẽ tăng trưởng vượt bậc, với dự đoán giá có thể đạt 100.000 USD trong 1-2 năm tới và thậm chí lên đến 1 triệu USD trong vòng 10-20 năm tới.
- Ngày 12 tháng 10 năm 2009, một thành viên trên diễn đàn BitcoinTalk đã giao dịch 5.050 BTC với số tiền 5,02 USD qua Paypal, tương đương 0,00099 USD cho mỗi BTC – một trong những mức giá thấp nhất từng được ghi nhận trong lịch sử Bitcoin.
- Ngày 22 tháng 5 năm 2010, Laszlo Hanyecz đã mua 2 chiếc pizza bằng 10.000 Bitcoin, đánh dấu lần đầu tiên Bitcoin được sử dụng để trao đổi cho sản phẩm thực tế, và ngày này cũng trở thành Ngày Bitcoin Pizza nổi tiếng.
- Tháng 2 năm 2011, lần đầu tiên Bitcoin đạt mức giá 1 BTC = 1 USD, đánh dấu cột mốc quan trọng trong lịch sử giá Bitcoin. Đến tháng 11 cùng năm, Bitcoin trải qua đợt halving đầu tiên, và giá Bitcoin vào cuối năm 2011 là 13,50 USD.
- Giai đoạn 2013-2017, giá Bitcoin biến động mạnh, dao động từ 100 USD đến dưới 1.000 USD mỗi BTC. Đến cuối năm 2017, giá Bitcoin gần đạt đỉnh 20.000 USD, nhưng sau đó giảm xuống khoảng từ 3.000 USD đến 10.000 USD.
- Đầu năm 2021, Bitcoin tăng vọt lên mức 63.000 USD vào tháng 4, nhưng lại giảm xuống 31.000 USD vào tháng 7 cùng năm. Tháng 11/2021, Bitcoin lập đỉnh mới ở mức kỷ lục 69.000 USD, trước khi kết thúc năm ở mức 48.000 USD.
- Năm 2022 là một năm khó khăn với thị trường crypto, khi hơn 1.300 tỷ USD vốn hóa bị xóa sổ và giá Bitcoin giảm hơn 60%, từ gần 70.000 USD xuống còn 17.000 USD.
- Từ năm 2023, giá Bitcoin có xu hướng đi ngang trong khoảng 9 tháng, nhưng đầu năm 2024, đồng tiền này đã tăng mạnh, chạm mốc gần 75.000 USD.
Cơ chế hoạt động của Bitcoin
Mạng phi tập trung
Bitcoin hoạt động trên một mạng phi tập trung, có nghĩa là dữ liệu của Bitcoin không được lưu trữ tại một vị trí duy nhất mà phân tán trên nhiều nút (nodes) trên khắp mạng internet. Điều này giúp bảo đảm tính an toàn và sự tồn tại của mạng lưới Bitcoin, ngay cả khi một số nút gặp sự cố, các nút khác vẫn duy trì hoạt động và lưu trữ dữ liệu, đảm bảo không có sự gián đoạn.
Mật mã học
Bitcoin áp dụng công nghệ mật mã học để bảo vệ sự an toàn và tính bảo mật của các giao dịch. Mỗi giao dịch được mã hóa thành một khối và liên kết với các khối trước đó trong chuỗi khối (blockchain). Công nghệ này không chỉ đảm bảo giao dịch không thể bị thay đổi hoặc giả mạo, mà còn bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, khiến các giao dịch trở nên minh bạch nhưng không tiết lộ danh tính cá nhân.
Cung và cầu
Giá trị của Bitcoin được xác định thông qua cơ chế cung và cầu. Với nguồn cung bị giới hạn tối đa ở mức 21 triệu Bitcoin, việc khan hiếm này có thể đẩy giá trị của Bitcoin lên cao khi nhu cầu tăng. Ngoài ra, sau mỗi 210.000 khối được khai thác, phần thưởng khối cho thợ đào sẽ giảm đi một nửa, một quá trình được gọi là “halving”. Điều này làm giảm lượng Bitcoin mới được tạo ra, ảnh hưởng đến nguồn cung và có thể tạo áp lực tăng giá. Dự kiến sẽ mất khoảng 120 năm để khai thác hết lượng Bitcoin còn lại trên toàn hệ thống.
Bitcoin Halving và cách đào Bitcoin
Bitcoin Halving là sự kiện liên quan đến việc giảm một nửa phần thưởng khối mà các thợ đào nhận được sau khi khai thác thành công một khối trên blockchain. Đây là cơ chế được Satoshi Nakamoto thiết kế nhằm kiểm soát lạm phát và đảm bảo nguồn cung Bitcoin không bị bơm quá mức, làm tăng giá trị của đồng tiền theo thời gian.
Vào ngày 20/4/2024, mạng Bitcoin đã hoàn thành kỳ halving thứ tư khi khối thứ 840.000 được khai thác thành công. Sau sự kiện này, phần thưởng cho thợ đào giảm từ 6,25 Bitcoin xuống còn 3,125 Bitcoin cho mỗi khối. Halving không chỉ giảm phần thưởng, mà còn tăng thêm sự khan hiếm của Bitcoin, góp phần thúc đẩy giá trị của đồng tiền trong dài hạn.
Đào Bitcoin, hay còn gọi là “khai thác Bitcoin” (Bitcoin Mining), là quá trình sử dụng phần cứng máy tính để giải các bài toán phức tạp, qua đó xác thực các giao dịch trên mạng lưới và đảm bảo tính bảo mật cho hệ thống. Các thợ đào tham gia vào quá trình này sẽ được thưởng bằng Bitcoin. Tính đến thời điểm hiện tại, chỉ còn khoảng 1,3 triệu BTC chưa được khai thác, và phần thưởng khối đã giảm sau mỗi lần halving, dẫn đến việc khai thác trở nên khó khăn và cạnh tranh hơn.
Ưu và nhược điểm của Bitcoin
Ưu điểm khi đầu tư Bitcoin
- Tự do và không bị kiểm soát: Bitcoin hoạt động mà không cần sự can thiệp của các cơ quan quản lý hoặc trung gian tài chính. Việc giao dịch và lưu trữ Bitcoin hoàn toàn do người tham gia kiểm soát, không bị giới hạn bởi biên giới hay quy định về phí giao dịch phức tạp. Điều này mang lại tính tự do cao cho người dùng.
- Tính di động cao: Bitcoin hoàn toàn số hóa, người dùng có thể dễ dàng mang theo Bitcoin trên các thiết bị như ổ đĩa cứng, laptop, hoặc thậm chí trên điện thoại thông minh. Điều này giúp Bitcoin trở nên tiện lợi và dễ dàng tiếp cận bất kỳ lúc nào và ở bất kỳ đâu.
- Bảo mật và kiểm soát: Người dùng có thể theo dõi và kiểm soát tất cả các giao dịch của mình một cách chặt chẽ. Bất kỳ giao dịch bất thường hoặc hành vi truy cập trái phép nào cũng có thể được phát hiện và ngăn chặn kịp thời. Danh tính và thông tin cá nhân của người dùng cũng được ẩn danh, giúp tăng cường bảo mật thông tin.
- Minh bạch và trung lập: Mọi giao dịch Bitcoin đều được ghi nhận công khai trên blockchain, cho phép mọi người có thể theo dõi và kiểm tra các giao dịch theo thời gian thực. Nhờ tính phi tập trung của hệ thống, không cá nhân hay tổ chức nào có thể kiểm soát hoặc thao túng mạng lưới này, khiến Bitcoin trở thành một trong những công nghệ trung lập và minh bạch nhất.
- Không thể làm giả: Bitcoin sử dụng công nghệ blockchain và cơ chế đồng thuận để ngăn chặn việc làm giả thông qua hiện tượng “double spend” (lặp chi). Nhờ đó, mọi giao dịch được xác thực một cách đáng tin cậy và không thể sao chép hay gian lận.
Nhược điểm khi đầu tư Bitcoin
- Tình trạng pháp lý không đồng đều: Mỗi quốc gia có quy định khác nhau về việc sử dụng Bitcoin. Ở một số quốc gia, Bitcoin được chấp nhận và giao dịch hợp pháp, nhưng tại các quốc gia khác, Bitcoin có thể bị cấm hoặc không được công nhận chính thức.
- Tính biến động cao: Bitcoin nổi tiếng với tính biến động mạnh về giá trị. Trong suốt lịch sử, nó đã trải qua nhiều chu kỳ tăng giá mạnh mẽ rồi lại giảm sâu đột ngột, gây ra nhiều rủi ro cho nhà đầu tư. Giá trị của Bitcoin thay đổi không lường trước được, khiến những người không thận trọng có thể gặp thiệt hại lớn về tài chính.
- Rủi ro bảo mật: Khi mua Bitcoin trên các sàn giao dịch như Binance hay OKX, người dùng có thể đối mặt với nguy cơ các sàn này bị tấn công, dẫn đến mất mát tài sản. Ngoài ra, việc sử dụng ví không lưu ký (non-custodial wallet) đòi hỏi người dùng phải quản lý khóa riêng tư (private key) của mình. Nếu mất khóa này, người dùng sẽ mất quyền truy cập vào tài sản của mình mãi mãi.
Mua Bitcoin ở đâu?
Có rất nhiều cách để mua Bitcoin nhưng phương thức phổ biến nhất là mua bán Bitcoin trên các sàn giao dịch tập trung (CEX)
Đây là phương thức mà các nhà đầu tư thường sử dụng để mua và bán Bitcoin. Một số sàn giao dịch tiền mã hóa tập trung nổi bật như Binance, OKX, Bybit, HTX, KuCoin, Coinbase,… cho phép người dùng mua và bán Bitcoin một cách dễ dàng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho tài sản và bảo mật thông tin, người dùng bắt buộc phải thực hiện quy trình xác minh danh tính (KYC).
Mua Bitcoin Trên Binance Tại Đây!!!
Lưu trữ Bitcoin (BTC) như thế nào?
- Lưu trữ Bitcoin trên sàn giao dịch: Các sàn CEX không chỉ hỗ trợ giao dịch mua bán mà còn cung cấp dịch vụ lưu trữ Bitcoin. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư có lượng tài sản lớn, việc lưu trữ trên sàn không phải là lựa chọn an toàn. Ví dụ điển hình là sự sụp đổ của sàn FTX, cho thấy rõ rủi ro tiềm ẩn khi giữ tài sản trên các nền tảng giao dịch tập trung. Để giảm thiểu rủi ro, nếu bạn muốn giữ Bitcoin trên sàn để tiện giao dịch, hãy chọn các sàn uy tín như Binance, Bybit, Coinbase, OKX,…
- Lưu trữ bằng ví phi tập trung (Non-custodial Wallet): Đây là phương án an toàn nhất để người dùng có toàn quyền kiểm soát tài sản của mình. Ví phi tập trung không yêu cầu sự can thiệp của bên thứ ba và bảo mật tài sản thông qua việc người dùng giữ quyền truy cập duy nhất vào khóa riêng tư (Private Key).
Kết luận
Trên đây, Tiền Điện Tử đã giới thiệu đến bạn đọc toàn bộ thông tin trước khi đầu tư vào Bitcoin hoặc tài sản kỹ thuật số. Nếu có thắc mắc gì hãy để lại ở phần bình luận để được giải đáp ngay nhé!